De eikenprocessierups is de larve van een nachtvlinder die je vooral in eikenbomen aantreft. Deze rupsen zijn bekend door hun karakteristieke manier van voortbewegen in lange rijen, zoals in een processie. Vandaar de naam. Ook is de rups bekend vanwege de gezondheidsrisico’s die ze met zich meebrengt. De eikenprocessierups is te vinden in veel Europese landen, waaronder Nederland en België.
Zo herkent u de eikenprocessierups
De eikenprocessierups is te herkennen aan zijn grijsbruine kleur en lange, witte brandharen. Het zijn deze brandharen – die de rups ontwikkelt in zijn derde larvestadium – die gezondheidsproblemen kunnen veroorzaken. De rupsen komen meestal voor in grote groepen op eikenbomen. Hier maken ze grote nesten van spinsel waarin ze zich verbergen.
Processierups herkennen
U kunt de aanwezigheid van de processierups in bomen herkennen door de volgende kenmerken:
- Grote, witte nesten van spinsel op de stam of aan de takken van de boom.
- Rupsen die in processieachtige rijen bewegen langs de takken of stam.
- Aangetaste bladeren door de vraatzucht van de rupsen.
Processierups uitslag
Zoals we al schreven, zitten op de processierups duizenden brandhaartjes die – als u ermee in aanraking komt – gezondheidsklachten kunnen geven. Deze brandharen van de eikenprocessierups bevatten het irriterende eiwit thaumetopoeïne. Wanneer dit eiwit in contact komt met de huid, ogen en luchtwegen kunnen diverse klachten ontstaan. Dit eiwit kan tot wel vijf jaar actief blijven, zelfs nadat de rupsen zich hebben ontpopt tot vlinders.
De brandhaartjes van de rupsen worden gemakkelijk door de wind verspreid. Soms tot wel honderd meter van het nest vandaan. Deze haartjes dringen dan de ogen, de huid en luchtwegen binnen. De klachten van processierupsen kunnen lijken op een hooikoorts- of astma-aanval zoals huiduitslag, rode ogen, kriebel in de keel, loopneus, moeite met slikken, hoesten en kortademigheid. Bij ernstige reacties kunnen mensen zelfs last krijgen van duizeligheid en koorts.
Processierups uitslag herkennen
U kunt de processierups uitslag herkennen aan de roze of roderoze ronde blaasjes en bultjes op de huid. De blaasjes en/of bultjes van deze sterk jeukende uitslag kunnen samenvloeien. De processierups uitslag kan in principe overal op het lichaam optreden, maar het komt het vaakst voor aan de binnenzijde van de armen richting de oksels, borst, hals, rug en buik.
Processierups uitslag behandelen
Proberen niet te krabben is de eerste actie! Met een plakband kunt u uw aangedane huid strippen. Op deze manier worden al heel wat haartjes verwijderd. Ook mentholzalf en aloë vera crèmes kunnen de jeuk wat verzachten. Als de jeuk echt ondraaglijk wordt, kan uw huisarts een ontstekingsremmende zalf – zoals een corticosteroïd zalf – voorschrijven. Bij ernstiger klachten kunnen ook hooikoortstabletten voor verlichting zorgen. Kledingstukken die in aanraking zijn geweest met de brandhaartjes moet u meteen op een hoge temperatuur (60 graden) uitwassen.
Bestrijden van de processierups
Het bestrijden van de eikenprocessierups is belangrijk om de gezondheidsrisico’s te minimaliseren en schade aan bomen te beperken. Er zijn verschillende methoden beschikbaar. Een greep hieruit:
- Natuurlijke vijanden: het stimuleren van de aanwezigheid van natuurlijke vijanden zoals mezen, vleermuizen en sluipwespen. Deze dieren eten de rupsen en helpen zo de populatie te verminderen.
- Weghalen van nesten: speciale stofzuigers worden gebruikt om nesten en rupsen van de bomen te verwijderen. Ook door nesten te bevriezen kunnen deze worden verwijderd.
- Plakbandvallen: kleefbanden worden rond de stammen van bomen geplaatst om de rupsen te vangen wanneer ze omhoog of omlaag bewegen. Dit is in onze optiek een slechte oplossing omdat vogels aan het plakband blijven kleven en vervolgens sterven door uitputting.
Kelholt bestrijdt de eikenprocessierups
Naast alle andere diensten bestrijdt Kelholt ook de eikenprocessierups. Door middel van bevriezing of toepassing van biologische lijm wordt het ongedierte bestrijdt. Door deze lijm blijven alle haartjes van de rups vastzitten en zullen deze geen overlast meer kunnen veroorzaken. Omdat mensen vaak de rupsen niet meer willen zien én om er zeker van zijn dat ze er echt geen last meer van gaan hebben, neemt Garrit ze na behandeling door bevriezing mee. Na behandeling met bio lijm blijven ze aan de boom plakken.